Serinus canaria domestica – Kαναρίνι
Λατινική ονομασία: Serinus canaria domestica
Κοινή ονομασία: Kαναρίνι
Περιοχές εξάπλωσης: Αζόρες,Μαδέρα,Κανάριοι νήσοι
Επίπεδο εμπειρίας: Εύκολο
Διάρκεια ζωής: 5-15 χρόνια+
Περιγραφή και γεωγραφική εξάπλωση
Το καναρίνι είναι μικρό ωδικό πτηνό. Η επίσημη ονομασία του εξημερωμένου καναρινιού είναι sirinus canaria domestica.
Τα καναρίνια εισήχθησαν στην Ισπανία τον δέκατο πέμπτο αιώνα,μετά την κατάκτηση των Κανάριων νήσων από τους Ισπανούς. Εξαιτίας ενός ναυτιλιακού ατυχήματος ένα μεγάλο φορτίο καναρινιών δραπέτευσε και σύντομα εξαπλώθηκαν σε όλη την Ευρώπη. Επίσης το καναρίνι είναι πιθανό να προέρχεται και από το άγριο καναρίνι (serinus canaria canaria),το οποίο έχει καταωγή από τις Κανάριες νήσους,τη Μαδέρα,τις Αζόρες κ.α.
Τα καναρίνια διακρίνονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:
1)Αυτά τα οποία διακρίνονται για την χρωματική ποικιλία τους.
Π.χ. Red factor
2)Αυτά τα οποία διακρίνονται για τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά.
Π.χ. Australian Plainhead, Berner,Border,Fife
3)Αυτά τα οποία διακρίνονται για το μελωδικό και σε διάφορους τόνους κελάηδημα τους.
Π.χ. Harz Roller,Malinois,American Singer,Russian Singer
Ορισμένες χώρες εκτρέφουν καναρίνια καθαρά για το κελάηδημά τους ενώ άλλες δίνουν προτίμηση στο χρώμα τους.
Τα είδη καναρινιών που υπάρχουν σήμερα προέρχονται κατά βάση από διασταυρώσεις και μεταλλάξεις που έγιναν από τους εκτροφείς. Κάποια ονομαστά είδη είναι τα μαλινουά,με τις μεταλλικές νότες,τα καναρίνια του Χαρτς(Harz Roller),το σγουρό καναρίνι του Παρισιού όπως και το “καμπούρικο” καναρίνι του Βελγίου κ.α.
Διατήρηση στην αιχμαλωσία
Τα καναρίνια χρειάζονται σχετικά λίγα πράγματα για να τα κρατηθούν υγιή και ακμαία.
Η σωστή φροντίδα τους μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην ποιότητα ζωής τους και στη μακροζωία τους.
Αρχικά καλό θα είναι να δώσετε χρόνο στο καναρίνι σας ώστε να μπορέσει να εξοικειωθεί με το περιβάλλον του.
Ειδικά για την πρώτη εβδομάδα,το πουλί πρέπει να βρίσκεται σε όσο το δυνατό πιο ήρεμο χώρο. Εάν το πουλί πρέπει αναγκαστικά να στεγαστεί σε μια θορυβώδη και υψηλής κυκλοφορίας περιοχή,τότε καλύψτε το κλουβί του με ένα κομμάτι ύφασμα όταν φαίνεται να ταράζεται.
Τα καναρίνια χρειάζονται περισσότερο ύπνο από ότι ένας ενήλικας και συνήθως κοιμούνται όταν δύει ο ήλιος.
Έτσι καλό είναι να το έχετε σε ένα ήσυχο δωμάτιο χωρίς τεχνητό φως στη διάρκεια της νύχτας. Κάποιοι συνηθίζουν να σκεπάζουν το κλουβί τους το βράδυ αν και αυτό αποτελεί περισσότερο προτίμηση του καθενός και όχι τόσο αναγκαιότητα εφόσον δεν υπάρχει τεχνητό φως στο χώρο.
Δωμάτια όπως η κουζίνα και το λουτρό δεν είναι κατάλληλοι χώροι για πουλιά καθώς οι θερμοκρασίες μπορεί να ποικίλουν πολύ,ενώ ισχυρές χημικές ουσίες είναι συχνά παρούσες και οι καπνοί από τα σκευή μαγειρικής μπορούν να αποβούν θανάσιμοι. Δωμάτια όπως καλά φωτισμένες κρεβατοκάμαρες ή τα καθιστικά είναι ιδανικά για την ευημερία ενός καναρινιού.
Τα καναρίνια ζουν οκτώ με δέκα χρόνια με μέγιστη διάρκεια ζωής τα δεκαπέντε χρόνια περίπου. Το κελάηδημα του καναρινιού συνήθως έχει σκοπό να προσελκύσει ένα άλλο,αντίθετου φύλου.
Αν το αρσενικό καναρίνι αποκτήσει θηλυκή παρέα στο κλουβάκι του,θα συνεχίσει μεν να κελαηδά αλλά ενδεχομένως η συχνότητα του να μειωθεί(μιας και στην ουσία θα έχει πετύχει σο σκοπό του,που δεν είναι άλλος όπως αναφέραμε από την προσέλκυση ενός θηλυκού).
Θα παρατηρήσετε ότι τα θορυβώδη μέρη,θα ενοχλούν το πουλί όλο και λιγότερο καθώς ο χρόνος θα περνάει και ένα αρσενικό θα απολαμβάνει πραγματικά να κελαηδάει με τον ήχο από ένα ραδιόφωνο,την τηλεόραση,μια δυνατή ανθρώπίνη συνομιλία κ.α.
Σημείωση: Ποτέ δεν στεγάζουμε δύο ή περισσότερα αρσενικά μαζί γιατί αργά η γρήγορα θα έχουμε απώλειες.
Κλουβί – Χώρος στέγασης – Αξεσουάρ
Το κλουβί αποτελεί ολόκληρο τον κόσμο του καναρινιού σας και γι αυτό θα πρέπει να είναι ευρύχωρο και σωστά εξοπλισμένο. Πρέπει να προσφέρει στο καναρίνι αρκετό χώρο για άσκηση που είναι ένα βασικό στοιχείο για την υγεία του πουλιού.
Το κλουβί το οποίο θα επιλέξει κάποιος θα πρέπει να είναι ορθογώνιο,σχεδιασμένο για οριζόντιες πτήσεις μιας και τα καναρίνια αρέσκονται στο να πετούν μπρος – πίσω και όχι πάνω – κάτω. Να θυμάστε λοιπόν πως το μεγάλο μήκος προτιμάται από το μεγάλο ύψος.
Συστήνεται κλουβί με ελάχιστες διαστάσεις σαράντα πέντε(45) x σαράντα πέντε(45) x σαράντα πέντε(45) εκατοστά(μήκος x πλάτος x ύψος).
Το κλουβί πρέπει να έχει τουλάχιστον δύο(2) πατήθρες, για να μπορεί να κάθετε το καναρίνι πάνω τους, ενώ μπορείτε να τοποθετήσετε διάφορους τύπους τεχνητών κλαδιών όπως εύκαμπτα κλαδιά μικρά, μεσαία και μεγάλα που κυκλοφορούνε στο εμπόριο,σε πολλά σχήματα και μεγέθη,με φυσική ή όχι εμφάνιση,για τον ίδιο ακριβώς λόγο.
Πολλοί μάλιστα οι οποίοι θέλουν να δώσουν έναν πιο “παιχνιδιάρικο” τόνο στο κλουβί του καναρινιού τους,μπορεί να προσθέσουν και αξεσουάρ όπως είναι μια μικρή σκάλα κλουβιού για καναρίνια .
Απαραίτητες είναι επίσης οι ταΐστρες, οι οποίες κυκλοφορούν σε διάφορα σχήματα και μεγέθη και στις οποίες θα τοποθετήσετε την τροφή του,οι ποτίστρες από όπου και θα πίνει νερό, όπως και μια μικρή μπανιέρα κλουβιού, ώστε να δώσουμε στο καναρίνι μας την δυνατότητα να μπορεί να βρέχεται ολόκληρο,όταν το επιθυμεί.
Επίσης μπορείτε να τοποθετήσετε και μια αυγοθήκη με δαχτυλίδι και μια βιταμινοθήκη, για τις αντίστοιχες προσθήκες βιταμινών κ.τ.λ.
Επίσης μπορούμε να τοποθετήσουμε και μια φωλιά, σε μια γωνία του κλουβιού.
Για να νοιώθει ασφαλές το καναρίνι σας καλό θα είναι να τοποθετήστε το κλουβί σε κάποιον τοίχο ή σε μια γωνία του σπιτιού σας. Το κλουβί του καναρινιού σας πρέπει να καθαρίζεται τακτικά, ώστε να αποτραπεί η εμφάνιση βακτηριδίων, τα οποία μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία του πτηνού.
Για υπόστρωμα στον πάτο του κλουβιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ζεόλιθος, καθώς λειτουργεί ως απολυμαντικό για τον πάτο των κλουβιών αλλά και για μέσα στις φωλιές, όπως και άλλοι τύποι υποστρώματος,οι οποίοι έχουν την μορφή πέλετ και χρησιμοποιούνται με επιτυχία και για άλλα ζώα πέρα από τα καναρίνια και τέλος ο φλοιός οξιάς που αποτελείται από αποστειρωμένα φυσικά υποστρώματα ξύλου και ο φλοιός οξιάς ραφινέ, ο οποίος είναι ψιλοκομμένος και χωρίς χημικά πρόσθετα,σκόνη κ.τ.λ.
Καλό είναι επίσης να καθαρίζονται τα στηρίγματα του κλουβιού,τα οποία ενδεχομένως να λερώνονται σε περίπτωση που το καναρίνι καθαρίζει το ράμφος του ή αφοδεύει πάνω τους.
Διατροφή
Στην αγορά υπάρχουν διάφορα μίγματα σπόρων από πολλές εταιρείες, από αυτά μου ξεχωρίζουν είναι της Manitoba η Best Premium και η Best Condition .
Για όσους ασχολούνται με αναπαραγωγή,η κρέμα για νεοσσούς είναι μια επίσης απαραίτητη προσθήκη.
Τα καναρίνια μπορούν επίσης να φάνε φρούτα όπως μήλα,πορτοκάλια,αχλάδια και μπανάνες,ενώ δεν υποτιμούν και τα πράσινα λαχανικά όπως είναι το λάχανο, το ραπανάκι, το γογγύλι,το μπρόκολο,τα αντίδια,τα ραδίκια,το καλαμπόκι,τις γλυκοπατάτες,το καρότο,τα μπιζέλια και τα αγγούρια. Πολλές από τις άνωθεν τροφές μπορείτε να τις στερεώσετε στο κλουβί του καναρινιού σας χρησιμοποιώντας ένα μανταλάκι κλουβιού.
Καλό θα είναι επίσης να δίνουμε και λίγο βρασμένο αυγό ή αυγοτροφή μία φορά την εβδομάδα.
Όπως είναι αντιληπτό καλό είναι να παρέχουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποικιλία στη διατροφή των πτηνών μας.
Δίαιτες που περιλαμβάνουν αυστηρά σπόρους και νερό είναι ανεπαρκείς. Προσπαθήστε να παρέχετε στο καναρίνι σας μια επαρκή δίαιτα, αποτελούμενη από σπόρους, πράσινα λαχανικά, φρούτα. Προσφέρετε του διάφορα είδη τροφής, δίνοντάς του τη δυνατότητα να τρώει όσο περισσότερα διαφορετικά τρόφιμα μπορεί. Καθημερινά πρέπει να παρέχετε φρέσκο,πόσιμο νερό στο καναρίνι σας .
Για το ιδιαίτερα απολαυστικό κελάηδημα των καναρινιών,μπορούμε να τα προσφέρουμε ενισχυτικό κελαϊδίσματος, με σημαντικές βιταμίνες Α και D3,λεκιθίνη και ασβέστιο.
Εναλλακτικά μπορούμε να δίνουμε σπιρουλίνα, καθώς είναι ένα ιδανικό συμπλήρωμα διατροφής, πλούσιο σε ουσιώδη αμινοξέα και με φυσικά καροτινοειδή και Pro Act – Πρόσθετο τροφής με EM,ένα φυσικό, οργανικό προβιοτικό που ενισχύει το ανοσοποιοτικό σύστημα των πουλιών και όλων των οργανισμών γενικά
Επίσης κυκλοφορούν και πολλά σνακ με την μορφή στικ για τους μικρούς μας φίλους,ειδικά για την καταπολέμηση της αδράνειας και αποτελούμενα από φυσικά συστατικά όπως: αυγό,ακτινίδιο,σουσάμι,μπανάνα,μέλι και μπισκότο. Κάποιοι τύποι είναι κατάλληλοι και για την καταπολέμηση της πτερόρροιας.
Επίσης,απαραίτητη είναι η προσθήκη βιταμινών και τονωτικών συμπληρωμάτων στην διατροφή των καναρινιών μας, προς πρόληψη της έλλειψης βιταμινών και μετάλλων, βοήθεια σε θέματα αναπαραγωγής, ανάπτυξη γερών οστών, καταπολέμησης του στρες και βοήθειας στην αλλαγή του πτερώματος τους.
Φυσικά υπάρχουν και βιταμίνες που δρουν ως συμπληρωματική τροφή με βιταμίνες και ενίσχυση χρώματος για τα καναρίνια μας τα κόκκινα και τα κίτρινα .
Τέλος δεν πρέπει να αμελήσουμε να προσθέσουμε ασβέστιο στην τροφή των καναρινιών μας μέσω του τριμμένου κοχυλιού-grit, το οποίο πωλείται αλεσμένο για αυτόν ακριβώς τον λόγο, όπως και του κοκκάλου σουπιάς και της προσθήκης πέτρας ασβεστίου – υπάρχει και σε έκδοση που εμπεριέχει σπιρουλίνα, ενώ η προσθήκη ζεόλιθου σε σκόνη ως πρόσθετο τροφής,θα βελτιώσει σίγουρα την ανάπτυξη του καναρινιού,καθώς θα προστατεύει το πεπτικό του σύστημα.
Διαχωρισμός φύλου
Κατά την σεξουαλική ωρίμανση είναι σχετικά εύκολο να καθοριστεί αν είναι αρσενικό ή θηλυκό ένα καναρίνι, αν και θα πρέπει να εκτιμήσουμε περισσότερα από ένα στοιχεία για να το επιτύχουμε αυτό.
Διάκριση φύλου καναρινιού στη φωλιά(αφορά καναρίνια φωνής)
Τοποθετήστε τους νεοσσούς που δεν έχουν βγάλει ακόμη φτερά σε ένα πανί πετσέτα ή κάποια άλλη παρεμφερή επιφάνεια και παρατηρήσετε τη συμπεριφορά τους.
Όσα μικρά έχουν την τάση να τρέπονται σε φυγή είναι αρσενικά ενώ όσα παραμένουν ατάραχα είναι θηλυκά.
Επίσης οι νεοσσοί των οποίων το κεντρικό δάχτυλο τους είναι μακρύτερο από τα υπόλοιπα,είναι αρσενικοί ενώ αυτοί με δάχτυλα ίσα σε μέγεθος,είναι θηλυκοί.
Διάκριση φύλου καναρινιού από την εμφάνιση χρώματο(δεν λειτουργεί με όλα τα είδη καναρινιών).
Τα περισσότερα καναρίνια έχουν δύο τύπους φτερών εξ’ αιτίας μιας μετάλλαξης που εμφανίστηκε μετά από τη διάσπαση των καναρινιών φωνής και των τύπου–χρώματος.
Η μετάλλαξη αυτή που πραγματοποιήθηκε στη δεύτερη ομάδα, λόγω της επίδρασής που είχε,τα περισσότερα από αυτά τα είδη έχουν άτομα με έντονα(σκουρώχρωμα) φτερά και άτομα με μη έντονα(ανοιχτόχρωμα) φτερά.
Όλα τα έντονα πουλιά ανεξαρτήτως γένους φαίνονται λαμπερότερα χρωματισμένα.
Η επίδραση αυτού του γεγονότος έχει ως αποτέλεσμα τα αρσενικά να φαίνονται να έχουν ελαφρώς φωτεινότερο κίτρινο χρώμα ενώ τα θηλυκά φαίνονται να έχουν ελαφρώς πιο ωχρό κίτρινο,αν και στην πραγματικότητα το χρώμα είναι το ίδιο και αυτό που διαφέρει είναι η σύσταση των φτερών τους.
Γενικά επειδή τα είδη “φωνής” δεν έχουν υποστεί τόσο εντατική μετάλλαξη όσο άλλα είδη καναρινιών,μπορούν επίσης να αναγνωριστούν από την φωτεινότητα του κίτρινου στα φτερά τους.
Εάν δύο ενήλικα κίτρινα καναρίνια φωνής,προερχόμενα από την ίδια οικογενειακή γραμμή, διαφέρουν σημαντικά στη φωτεινότητα του κίτρινου,τότε αυτό που είναι πιο ωχρό θα είναι αναμφισβήτητα το θηλυκό.
Αυτή η μέθοδος λειτουργεί μόνο σε συγγενή πουλιά δεδομένου ότι τα διαφορετικά είδη θα είναι λογικά φωτεινότερα ή ωχρότερα.
Διάκριση φύλου καναρινιού με εξέταση της γενετήσιας περιοχής
Στα σεξουαλικώς ώριμα πουλιά, αυτή θεωρείτα ως η πιο ασφαλής μέθοδος διάκρισης.
Το αρσενικό καναρίνι έχει ένα ψευδοπέος που προεξέχει επάνω από την αμάρα,με διάμετρο γόμας μολυβιού και είναι ελαφρώς μακρύτερο μήκος.
Το θηλυκό καναρίνι όταν δεν είναι έτοιμο για αναπαραγωγή έχει εξογκωμένη κοιλιά επάνω από την αμάρα.
Το θηλυκό καναρίνι που είναι έτοιμο για αναπαραγωγή έχει κοιλιά μυτερού σχήματος η οποία καταλήγει σε ένα οξύ σημείο στην αμάρα,είναι ίσια και στενεύει έντονα προς το οπίσθιο τμήμα,σε αντίθεση με την εξογκωμένη κοιλιά που έχει το μη έτοιμο προς αναπαραγωγή θηλυκό.
Tύποι φαρμάκων για καναρίνια
Στο εμπόριο υπάρχουν πολλά φάρμακα,τα οποία βοηθούν στην πρόληψη,αντιμετώπιση αλλά και θεραπεία(κάτω υπό το βλέμμα ενός ειδικού) πολλών ασθενειών,αλλά και ομαλή πορεία διάφορων φυσιολογικών καταστάσεων(π.χ. ωοτοκία)οι οποίες θα μπορούσαν σε αντίθετη περίπτωση να κάνουν ανεπανόρθωτο κακό στους μικρούς μας φίλους.
Έχουμε λοιπόν τα διάφορα συμπληρώματα βιταμινών, ασβεστίου και αμινοξέων, τα οποία και μπορούν να ενισχύσουν την γενική κατάσταση του καναρινιού μας κατά την διάρκεια π.χ. μια λοίμωξης,να βελτιώσουν την ωοτοκία,να θεραπεύσουν ανεπάρκειες βιταμινών και να αποτρέψουν την εμφάνιση μαλακού κέλυφους στα αυγά.
Το πρόμιγμα βιταμινών μπορούμε να το δίνουμε κατά τις περιόδους πτερόρροιας, ενώ για πιο επίφοβες καταστάσεις μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιο αντιισταμινικό βρογχοδιασταλτικό, κάποιο αντιπαρασιτικό spray για εξωτερική χρήση σε περίπτωση θεραπείας και πρόληψης των μολύνσεων από εξωπαράσιτα(78),ενώ για δήγματα εντόμων και μολύνσεις από ακάρεα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιο παρασιτοκτόνο(79).
Τέλος υπάρχουν κατάλληλα σκευάσματα για ενδοπαράσιτα(80),όπως και ψειρόσκονη(81) για την καταπολέμηση των εκτοπαρασίτων των ωδικών και καλλωπιστικών πτηνών(τσιμπούρια,ψείρες κ.τ.λ.).
Έξω από όλα αυτά,υπάρχει προς χρήση και ένας διεγέρτης κελαηδίσματος(82),που έχει ως σκοπό τη διέγερση και βελτίωση του κελαηδίσματος,όταν αυτό έχει σταματήσει λόγω αλλαγής πτερώματος,λοίμωξης και άλλων αγχωτικών καταστάσεων.
Συμπεριφορά
Τα καναρίνια δεν χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα γενικά,όμως δεν τους αρέσει να τα πιάνουμε. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι η ευχάριστη,μελωδική φωνή τους. Μόνο τα αρσενικά καναρίνια τραγουδούν αρχίζοντας από τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Αν το αρσενικό καναρίνι αρρωστήσει παύει να τραγουδάει μέχρι την επόμενη άνοιξη,ακόμα κι αν έχει θεραπευτεί από την αρρώστια. Τα καναρίνια δεν είναι κοινωνικά πουλιά. ‘Ενα καναρίνι σε ένα κλουβί είναι ευχαριστημένο. Τα αρσενικά όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω πρέπει να μένουν σε χωριστά κλουβιά,αλλά μπορούν τα κλουβιά τους να είναι κοντά για να παρακινούνται στο τραγούδι.
Στη περίπτωση που έχετε πολλά μαζί, αρσενικά και θηλυκά, πρέπει να υπάρχει αρκετός χώρος, πολλά κλαδιά και πολλές ταίστρες και ποτίστρες.
Αν στη ζωή ένος καναρινιού υπάρχει συνεχής στρές,όπως φόβος,ανταγωνισμός με άλλα καναρίνια στο κλουβί,μόλυνση και κακός σχεδιασμός του κλουβιού,τότε τα φτερά δεν σχηματίζονται σωστά και μπορεί να μείνει χωρίς φτέρωμα όλο το χρόνο.
‘Οταν ο καιρός είναι κρύος τα καναρίνια καλό είναι να μένουν μέσα στο σπίτι,σε σημείο που δεν υπάρχουν ρεύματα αέρα.
Το κλουβί πρέπει να είναι ευρύχωρο,ασφαλές και να έχει πολλές πατήθρες.
Eπιμέλεια
Γιαμλόγλου Χρήστος